Pokrzywa kojarzy się większości z parzącym chwastem, który prawie wszędzie rośnie i jak tylko pokazuje się w naszych ogrodach to tępimy. Ja natomiast pamiętam jak jeździłam do mojej prababci na wakacje i razem z kuzynkami zbierałyśmy ją dla zwierząt. Hm.. ale moja Kochana prababcia nie tłumaczyła dlaczego.
Tutaj postaram się zawrzeć wszystkie informacje na temat tej rośliny, które znalazłam.
Pokrzywa zwyczajna (urtica dioica l.), którą niektórzy mogą znać pod nazwą t.j. żgajka, parzawka, parzawica, koprywa. Jest byliną jednoroczną, która występuje prawie na całym świecie (prawdopodobnie za wyjątkiem krajów tropikalnych). Występuje w stanie dzikim w Europie, Azji, Afryce Północnej i Ameryce Północnej. Pokrzywa ta miała już od dawien dawna zastosowanie w obrzędach ludowych, religijnych oraz miała swoją symbolikę.
Z pokrzywy są wykorzystywane zarówno liście 🌿 jak i korzeń (korzeń wykopujemy wczesną wiosną lub jesienią), oraz sok ze świeżych pędów pokrzywy. Roślina ta ma liczne właściwości lecznicze, można w niej znaleźć witaminy i pierwiastki mineralne (poniżej znajdziesz je opisane).
Pokrzywa od dawien dawna jest cenną roślina pokarmową dla zwierzat, ze względu na dużą ilosć białka strawnego. Teraz już wiem dlaczego wysyłano nas do zbierania dla zwierząt tych pokrzyw 😉.
Roślina ta znalazła nie tylko zastosowanie jako pokarm dla zwierząt (nawiasem mówiąc, to czy też zauważyliście, ze niektóre zwierzęta są lepiej karmione od nas 🤔), ale również świetnie sprawdza się w kosmetykach, w ziołolecznictwie, farmakoterapii oraz też w kuchni. Pokrzywa również dostarcza włókien, barwnika (naturalna farba E140- oraz wykorzystywana jest w ogrodnictwie (jako naturalny nawóz np. na mszyce).
A CO HISTORIA MÓWI NA TEMAT POKRZYW?
Hipokrates w starożytnosci już pisał o właściwościach leczniczych pokrzywy. W pradawnych czasach już wiedzieli, ze pokrzywa ma zdolności tamujace krew 🩸, uznawana była za AFRODYZJAK, wykorzystywana była jako remedium na zatrucia i o dziwo poparzenia. Sok z pokrzywy z dodatkiem cukru był pomocny przy żółtaczce, astmie, gruźlicy, problemach górnych dróg oddechowych i kolkach. Przy problemach z układem moczowym stosował ją m.in. Mikołaj Kopernik, stosowano ją w starożytnosci oraz w lecznictwie ludowym także przy problemach z reumatyzmem (biczowanie pokrzywami), problemach skórnych, pielęgnacji włosów. Pokrzywa także sprawdzała się przy leczeniu cholery. Natomiast w Rosji i Afryce ziele to było stosowane przy obrzekach, biegunce i robaczycy. W XIX w., roślina została zapomniana i traktowana tylko jako pokarm dla ubogich. Po czym wracała do łask w czasach kryzysu (np. podczas wojen światowych). W XX w. pokrzywa znów zyskała popularność wraz z rozwojem wiedzy na jej temat.
A CO TAKIEGO ZAWIERA TA ROŚLINA ŻE MA TAK SZEROKIE ZASTOSOWANIE?
Pokrzywa dostarcza nam witamin t.j.: witamina A, K, C oraz niektóre witaminy z grupy B. Ziele to posiada także inne substancje odżywcze t.j.: garbniki, aminy, kwasy organiczne (np.pantotenowy), serotonina, flawonoidy, chlorofile i wiele innych oraz pierwiastki mineralne t.j. wapń, magnez, fosfor, żelazo, potas, krzem, jod, sód, kobalt, cynk, chlor, mangan, siarka oraz miedź. Niedobory pierwiastków w naszym organiźmie mogą doprowadzać do poważnych schorzeń, a nawet i śmierci, jest pozwolimy sobie na ich całkowie wypłukanie z naszego organizmu. Część pierwiastków, mozemy sobie zbadać za pomocą ANALIZY PIERWIASTKOWEJ WŁOSA. Wiecej szczegółow znajdziesz TUTAJ.
DZIĘKI TEMU, ŻE POKRZYWA JEST TAK BOGATA W RÓŻNEGO RODZAJU SKŁADNIKI odżywcze ma działanie, przeciwzapalne, przeciwbólowe, detoksykacyjne.
SCHORZENIACH PROSTATY, łagodzi objawy przerostu gruczołu krokowego, dlatego, że ma działanie moczopędne. Związki zawarte w pokrzywie poprawiają proces oddawania moczu u mężczyzn z przerostem prostaty, również zmniejsza dolegliwości bólowe, które pojawiają się przy oddawaniu moczu.
STANY ZAPALNE UKŁADU MOCZOWEGO, dzięki swym właściwoscią moczopędnym zmniejsza objetość zalegajacego moczu w pęcherzu oraz zmniejsza bolesność podczas oddawania moczu. Dlatego, że przyspiesza wydalanie moczu bakterie są łatwiej eliminowane oraz wydalane są substancje mineralne dzięki temu nie zalegają kamienie nerkowe, stąd preparaty z pokrzywy polecane są przy kamicy nerkowej oraz przy obrzękach.
CUKRZYCA, pokrzywa obniża poziom cukru we krwi. Badania dowodzą, że wyciąg z pokrzywy zwyczajnej wpływa na poziom wydzielania insuliny, dlatego pomocniczo poleca się stosować napar z pokrzywy w cukrzycy.
CHOLESTEROL, badania wykazują, że preparaty z pokrzywy wspomagają obniżać poziom cholesterolu. ⬇
BÓLE REUMATYCZNE, ARTRETYCZNE, to chyba każdy z nas słyszał, szczególnie jak się poparzył pokrzywą, że „pokrzywa dobrze wpływa na reumatyzm” (tzn. zmniejsza 😉 ). Ekstrakty z pokrzywy wykazują działania przeciwzapalne i przeciwbólowe, dlatego przynoszą ulgę przy tych schorzeniach stawów, bólach mięśni 💪, przy wszelakich stanach zapalnych.
ALERGIE, pokrzywa wykazuje działanie antyalergiczne mimo że sama potrafi wywołać pokrzywkę w miejscu dotknięcia się świeżą pokrzywą 😉. Pokrzywa ma działanie podobne do leków przeciwhistaminowych. W badaniach wykazano, ze pacjenci z nieżytem nosa odczówali ulgę po stosowaniu preparatów z pokrzywy. Tylko pamiętajcie, co za dużo to nie zdrowo – ponieważ u niektórych osób przy nadmiernym stosowaniu może pojawić się reakcja alergiczna.
NOWOTWORY, zawarte w pokrzywie fitoestrogeny mogą zmniejszyć ryzyko niektórych chorób nowotworowych np. raka piersi, jelia, prostaty.
OBNIŻONA ODPORNOŚĆ, dziwne by nie było po tak bogatym składzie pokrzywy, żeby przejść obok tego tematu obojętnie. Ponownie zawarte w liściach flawonoidy i witaminy pobudzają pracę naszego układu odpornościowego. Picie codzienne herbaty ☕ ze świeżych lisci pokrzywy przez 2 tygodnie, bez przerwy znacząco poprawi układ immunologiczny. W 2011r badania wykazały, że aglutynina wytwarzana przez pokrzywę zwyczajną hamuje namnażanie się koronawirusa SARS 🦠, który powoduje zespół ciężkiej i ostrej niewydolności oddechowej.Na wiosenne osłabienie jest dobra ponieważ w surowcu pokrzywy są czynniki pobudzajace wytwarzanie interferonu i antygenów wirusowych.
ANEMIA, tutaj pokrzywa przychodzi z pomocą wszystkim tym którzy mają niedobory żelaza, panią w ciąży 🤰 które mają szczególne zapotrzebowanie na ten pierwiastek. Pokrzywa wspomaga produkcję czerwonych krwinek 🩸 i hemoglobiny dzięki temu jest zalecana osobą zmagającym się z anemią. Ma działanie krwiotwórcze.
PODCZAS CIĄŻY JEST SZCZEGÓLNIE POLECANA, PONIEWAŻ ZAWIERA DUŻO MINERAŁÓW I WITAMIN. Zalecana jest także po porodzie, zwieksza produkcję mleka. 🤰🍼
PROBLEMY UKŁADU POKARMOWEGO, pokrzywa wspomaga pracę żołądka, wątroby i trzustki. Jest pomocna przy nieżytach żoładka, jelit i problemach z biegunką. Wspomaga wydzielanie soku żołądkowego oraz żółci, jest dobra przy wzdęciach i nudnościach, przy nadkwasocie, wrzodach żoładka oraz przy helicobacter.
OTYŁOŚĆ, herbata z pokrzywy przyspiesza przemianę materii, poprawia perystaltykę jelit, dzięki czemu wspomaga odchudzanie. ⚖
KRWAWIENIA 🩸, pokrzywa zapobiega drobnym krwawieniom z naczyń włosowatych w obrębie nosa, przewodu pokarmowego, jelit, macicy i płuc. Głównie na to ma wpływ zawarta witamina K w pokrzywie.
POKRZYWA zalecana jest po sezonie JESIENNO- ZIMOWYM w celu odzyskania SUBSTANCJI WITALNYCH! 🍂❄
💡Pokrzywa i zioła mogą być doskonałym uzupełnieniem klasycznej farmakoterapi. Używajac pokrzywy jest bardzo dobrze łączyć z innymi ziołami leczniczymi. Na przykład, kiedy toczy się zakażenie w układzie moczowym warto dodatkowo skorzystać z takich ziół jak skrzyp, nawłoć, liść brzozy, rdest ptasi, lisciem borówki brusznicy. Przy schorzeniach skórnych dobrze łączyć pokrzywę ze skrzypem. Natomiast przy obniżeniu glukozy lepszy wpływ będzie przy połączeniu z: owocnią fasoli, znamionami kukurydzy, liściem borówki czernicy czy cynamonem.
POKRZYWOWA KOSMETYKA
Od dawien dawna wiemy, że preparaty z pokrzywy poprawiają kondycję skóry, włosów 💇♀️ i paznokci 💅. Ma korzystne działanie przy walce z łupieżem, przetłuszczaniem się włosów czy wypadaniem. Płukanki na bazie pokrzywy czy alkoholowe wyciągi z jej korzenia wcierane w skóre głowy wzmacniają i odżywiają cebulki włosów i włosy, przyspieszają wzrost włosów. Mają właściwosci przeciwłojotokowe oraz bakteriobójcze, dlatego jest wskazana do cery tłustej, trądzikowej. Okłady z liści pokrzywy znalazły także zastosowanie przy zmianach skórnych (ropnie, czyraki, trądzik, guzki). Świetnie się odnalazła przy produkcji, kremów, maseczek, toników, szamponów. W niektórych przypadkach u osób o bardzo wrażliwej skórze, mogą pojawić się reakcje alergiczne.
Przykładowa płukanka do włosów – 100g posiekanych liści zalewamy 0,5 litra goracej wody. Po przestygnieciu dodajemy 4% roztwór octu. Regularne płukanie włosów takim roztworem powoduje, że włosy nie wypadają, stają się elastyczne i lśniące. Do tego pomoże zwalczyć łupież.
💡Podsumowując, preparaty z pokrzywy doskonale sprawdzają się u cukrzyków, astmatyków, reumatyków, przy anemi, alergii, kaszlu, gruźlicy. Dobrze wpływa na układ hormonalny, wątrobę, trzustkę, na przerost prostaty i na LIBIDO.
PRZY ISTNIEJACYCH JUŻ SCHORZENIACH ZALECA SIĘ KONSULTACJE Z LEKARZEM. INFORMACJE ZAWARTE W TYM ARTYKULE NIE SĄ PORADĄ LEKARSKĄ I NIE ZWALNIAJA Z WIZYTY U LEKARZA W PRZYPADKU CHORÓB.
NIEPOŻĄDANE WŁAŚCIWOŚCI POKRZYWY.
Mimo dobroczynnego działania pokrzywy, są też sytuacje kiedy należy na nią uważać. Kto powinien uważać na preparaty z pokrzywą i w jakich sytuacjach należy zachować ostrożność.
W przpadku krwotoków spowodowanych polipami oraz nowotworami macicy. Osoby, które chorują na cukrzycę najpierw powinny skonsultować się z lekarzem.
Starsze liście pokrzywy mogą działać drażniąco na nerki ze względu na zawarte w nich cystolity.
Niektóre źródła podają, że stosowanie surowych liści pokrzyw może spowodować uszkodzenie wątroby, i tym samym źródła historyczne podają że w czasach kryzysu pokrzywa była często spożywana na surowo przez osoby starsze.
☝Uważam, że we wszystkim należy zachować zdrowy rozsądek. Nawet jeśli zaczniemy nadużywać najzdrowsze produkty, to i one zaczną działać na naszą niekorzyść.
Każdy z nas chyba już się przekonał, że pokrzywa „parzy”, w liściach pokrzywy są włoski kłująco – parzące zawierające kwas mrówkowy (jest on wykorzystywany w farmacji), który po kontakcie ze skórą powoduje dermatozę, czyli pojawiają się piecząco – swędzące bąble. Poparzenia pokrzywą można łagodzić pocierająć podrażnione miejsce zgniecionymi liściami babki, szałwi, mięty lub szczawiu. Ewentualnie można zastosować oliwę, natomiast nie wskazane jest przemywanie wodą ponieważ podrażnienia mogą powrócić.
CZAS NA ZBIORY
To jak już znamy działanie pokrzywy to przychodzi czas na zbiory. Pokrzywę zbieramy młodą, w okresie kwiecień – maj, niektóre źródła mówią o zbieraniu do czasu września (tylko wtedy należy ścinać tylko wierzchołki). Pokrzywę należy zbierać przed jej kwitnieniem i ponoć najlepsze są jej trzy pierwsze rzędy do około 30 cm. długosci do zbioru. Wiadome jest, że podczas zbioru należy stosować rękawice, żeby nie poparzyć się rośliną. Najlepiej jest zbierać wczesnie rano, lub tam gdzie pokrzywa jest cały czas w cieniu, ponieważ będzie mieć w środku o wiele więcej soku.
Jak już zbierzemy to liście można obrywać po przewiędnięciu lub zasuszeniu ziela, kiedy pokrzywa już tak nie parzy. Liście i ziele suszy się bez dostępu światła, przy czym materiał roślinny musi być rozrzucony luźno, zlepiony bowiem łatwo się zaparza i brunatnieje. Wydajność suchego surowca wynosi 22–23% zbioru. Korzenie i kłącza wykopuje się wczesną wiosną lub jesienią, myje i suszy w przewiewnym miejscu lub w temperaturze nieprzekraczającej 40°C. Owoce zbiera się po dojrzeniu czyli w sierpniu i wrześniu.
To jak już zebraliśmy POKRZYWĘ to czas na jej przyrządzenie. 😍
Oczyszczać pokrzywe możemy poprzez przelanie jej wrzątkiem. Zeolit jest dobrym środkiem który usuwa zanieczyszczenia oraz pestycydy. Do oczyszczania można również stosować roztwór wody ze sodą a następnie roztwór wody z octem.
W dawnych czasach pokrzywa była traktowana jako warzywo z której były przyrządzane zupy 🍜, okrasa do ziemniaków🥔, była stosowana do postnych potraw w czasie Wielkanocy 🐰. Pokrzywa była stosowana analogicznie do szpinaku. W lecznictwie ludowym świeży sok z ziela pokrzywy zmieszany z miodem 🍯 jest stosowany jako środek ogólnie wzmacniający i zwiększający siły obronne organizmu np. w grypie i przeziębieniu.
Z pokrzywy można zrobić napary, herbaty ☕, nalewki, zupy, soki (przy czym warto wspomnieć że najlepsze są wyciskarki wolnoobrotowe) jako składnik koktajlów mieszając z ulubionymi owocami, także możemy robić świeże sałatki, pesto oraz swoje środki kosmetyczne jak płukanki do włosów, szampony czy kremy.
A o to przepisy jakie udało znaleźć mi się w sieci 😉.
Napar z wysuszonego liścia lub korzenia.
Jedną łyżkę pokrzywy zalewamy gorącą wodą i parzymy pod przykryciem ok.15minut. Taki napar mozemy pić codziennie przez 2 tygodnie i robimy przerwę. Napar najlepeij pić na czczo lub przed spaniem. Wedle uznania można dodać odrobinę miodu 🍯 czy zmieszać z innymi ziołami lub mietą czy cytryną 🍋.
Przecier pokrzywowy.
Dobry do zamrożenia. Młode liscie pokrzywy mieszamy z wodą przegotowaną, razem miksujemy i przelewamy do pojemniczków. Taki zamrożony przecier mozemy jeść przez cały rok.
Nalewka z pokrzywy. Zebrane liscie pokrzywy, przelewamy wrzątkiem a następnie miksujemy. Zmiksowaną pokrzywę zalewamy alkoholem (10x więcej niż mamy pokrzywy). Zamykamy w ciemnej szczelnej butelce i pozostawiamy na około tydzień czasu w ciemnym miejscu. Po tym czasie przecedzamy roztwór przez sito i przechowujemy nalewkę w lodówce.
Odwar z liści pokrzywy.
2-2,5 łyżki pokrzywy zalewamy chłodną wodą i doprowadzamy do wrzenia. Gotujemy pod przykryciem przez 5 minut, następnie pozostawiamy na 10 minut i po tym czasie przecedzamy np. do termosu. Pijemy 2-4x dziennie po jedzeniu.
Tzw. miód z pokrzyw. 🍯
Jest najbardziej wszechstronny i najskuteczn iejszym srodkiem leczniczym z pokrzywy. Sporządzamy przez zmielenie 1kg świeżych liści, zagotowanych w 3 szklankach wody, następnie przecedzamy. Dodajemy 0,5kg miodu 🍯 oraz wody do objetosci 1litra. Mieszanke przechowujemy w ciemnym miejscu, chłodnym i suchym miejscu.
Sok ze świeżych pokrzyw, możemy pasteryzować lub mrozić. Dla zachowania jak największej ilości składników odżywczych pokrzywy zaleca się stosowanie wyciskarek wolnoobrotowych.
Zapraszam do obejrzenia filmiku z moich łowów pokrzywowych 😁
🎬 https://www.youtube.com/watch?v=Mfyr4-r9MHw
CIEKAWOSTKI 💡😄
💡 Suszone ziele palono przy problemach z astmą, kaszlem i bólem zębów (tak więc wiecie, nie macie dostępu na już do dentysty – to palimy pokrzywy 😆).
💡 Chlorofil pozyskiwany z pokrzyw jest stosowany jako zielony barwnik oznaczony kodem E140.
💡 Pokrzywa może służyć do zaprawiania piwa, do tego wykorzystywane są tylko młode pędy.
💡 Z włókien można wytwarzać papier. 🧾
💡 Liście były wykorzystywane do konserwacji żywności. W tym celu owijano nimi żywność.
💡 Ze wzg. na dużą zawartość krzemionki i wapnia była wykorzystywana do czyszczenia kotłów i naczyń.
💡 Z nasion 🌱 tłoczono olej, który służył także do celów oświetleniowych.
💡 Sadzenie pokrzyw wokół pasiek utrzymywało żaby 🐸 z dala od uli.
💡 W mitologii rzymskiej była poświęcona Wenus,sproszkowane nasiona pokrzywy zmieszane z miodem i popijane winem miały działać jak AFRODYZJAK.
💡 W dawnych wierzeniach pisano, ze chłosta pokrzywami przywracała mężczyzną ochotę do życia.
💡 Pokrzywy odgrywają ważną rolę w baśni Hansa Christiana Andersena – Dzikie łabędzie. Są one tam materiałem włókienniczym, którego pozyskanie wiąże się z cierpieniem, będącym zapłatą za magiczne właściwości.
💡 Zwiększa odporność roślin na atak owadów i grzybów chorobotwórczych, przyśpiesza wzrost roślin, a także aktywuje rozkład kompostu i odstrasza niektóre owady i roztocza.
💡 Pokrzywy jako rośliny przędzalnicze opisywane były w XII wieku, ale tkaniny z nich znajdowane są w Europie na stanowiskach archeologicznych już z epoki brązu. Później zostały wyparte przez bawełnę i jedwab. Były wykorzystywane do produkcji lin, namiotów, żaglowców oraz w wojnach napoleańskich szyto mundury armii francuskiej. Także szyto obrusy, prześcieradła. Włókna pokrzyw nie nasiąkają i nie gniją w wodzie.
💡 W trakcie I wojny Światowej mundury szyto z pokrzyw armii niemieckiej. W czasie międzywojennym wzrósł eksport tej rośliny z Niemiec do Wielkiej Brytanii.
💡 W czasie II wojny Światowej, pokrzywa była szeroko uprawiana.
💡 Tkaniny utkane z pokrzyw mają nieco połyskującą fakturę, są deliktaniejsze niż tkaniny z lnu i mocniejsze niż tkaniny bawełniane. Wyobrażacie sobie teraz metkę na waszej ulubionej bluzce 100% pokrzywa zamiast 100% bawełna 🤔😁.