Mniszek czy Mlecz?

Postanowiłam napisać o tym żółtym „chwaście” który tak wytrwale rośnie w naszych ogrodach, łąkach, krawężnikach, normalnie wszędzie pleni się, praktycznie można go znaleźć na całym świecie.

 

Tutaj chce zamiescić wszystkie informacje jakie znalazłam na temat tej rośliny, czyli: jak i gdzie ją zbierać, jak ją odróżnić od trujacej rośliny oraz jakie ma zastosowanie i jakie znalazłam przepisy na nią.

 

Mniszek lekarski ma też nazwę mniszek pospolity, pierwsza nazwa pewnie pochodzi od jego właściwości a druga od tego że wszędzie rośnie 😉 A tak serio czy oby na pewno jest chwastem? Jest to bardzo cenna roślina lecznicza, która jest wykorzystywana w całości, tzn. kwiat, łodyga i korzeń mają swoje bogate właściwości prozdrowotne.

Mniszek posiada wiele nazw, nazywają go mleczem, dmuchawcem, męską stałoscią, wolim okiem i jest jeszcze wiele nazw.

Przełom kwietnia i maja jest najlepszym czasem na zbieranie tego kwiata, jeśli chodzi o korzeń lepiej jest go pozyskiwać jesienią, wtedy jest mniej włóknisty. Natomiast liście są dobre do zbierania w okresie kwiecień – czerwiec.

Jeśli zamierzamy wybrać się na „mniszkobranie” to zacznijcie od wyboru miejsca.

Ważne jest, żeby to nie było przy ruchliwych drogach, żeby łąki były oddalone od ruchu samochodowego. Zwróćcie uwagę czy wasze wybrane miejsce nie jest blisko jakiś pól uprawnych gdzie mogą stosować różnego typu nawozy ( i tutaj nie mam na myśli tych „naturalnych” nawozów). Ważne żeby były zdala od wszelakich zanieczyszczeń, ponieważ mniszek bardzo absorbuje zanieczyszczenia z zewnątrz i z gleby.

 

Podczas zbierania warto pamiętać o rękawiczkach, żeby nasze dłonie nie zabarwiły się.
Obejrzyj filmik jak ja zbierałam MNISZKA.

 

Zanim zaczniecie zbierać mniszek upewnijcie się czy oby to na pewno jest mniszek a nie mlecz. Tak, istnieja dwa podobne kwiaty do siebie; jeden to mniszek lekarski a drugi to mlecz polny. Nam chodzi o ten pierwszy, drugi natomiast jest uważany za trujący. Chociaż pewne źródła książkowe podawają ogólnie że roslny z rodziny mleczowatych nadawają się do spożycia. Teoria, że roslina jest trująca wzieła się stąd że mlecz absorbuje w sobie azotany, czyli tak jak już wspomniałam warto zwrócić uwagę skąd zbieracie rośliny! Ja i tak nadal zostaje przy szeroko opisywanym mniszku lekarskim.

Zatem jak je odróżnić?

Mniszek lekarski ma wiele właściwości i zastosowań, zarówno kwiat mniszka jak i łodyga i korzeń. Roślina jest wykorzystywana w preparatach farmaceutycznych, w naturalnych środkach leczniczych przy schorzeniach wątroby, trzustki i innych części układu pokarmowego a także i nerek oraz w preparatach oczyszczających. Na początku cukrzycy obniża poziom glukozy we krwii. Poprawia także krążenie i pracę mózgu. Przynosi ulgę w chorobach reumatycznych, w problemach skórnych. Mniszka można stosować wewnętrznie (nalewki, syropy, napary, herbatki itd.) i zewnętrznie (maści, okłady).

Mniszek jest substancją żółciopedną, żółciotwórczą, dlatego preparaty z mniszka pobudzają wątrobę i przewody żółciowe dzięki czemu przepływ żółci do dwunastnicy jest ułatwiony. A co za tym idzie nasz organizm lepiej trawi i lepiej działa perystaltyka jelit.

Badania naukowe wykazały także pozytywny wpływ mniszka w zapobieganiu nowotworom, a także dobrze radzi sobie w walce z komórkami nowotworowymi.

W Kanadzie na Uniwersytecie Windsor na wydziale Chemii i Biochemii odkryli, że picie herbaty z mniszka lekarskiego wpływa na rozkład komórek w ciagu 48h, gdy zdrowe komórki pozostają nie naruszone.

 

W mniszku lekarskim znajdziemy pełno witamin:

witamina A, witaminy z grupy B (tiamina B1, ryboflawina B2, niacyna B3, kwas pantotenowy B5, B6, foliany/kwas foliowy B9, kobalamina B12) , cholinę, witamina C, witamina D, witamina E,witamina K.

Znajdziemy również makroelementy:

fosfor, wapń, sód, potas, magnez.

I mikroelementy:

żelazo, miedź, cynk, mangan, selen.

Znalazłam także w innych źródłach, że roślina zawiera również: krzem flawonoidy i polifenole(oraz inne przeciwutleniacze), asparagina, inulina (prebiotyk), związki o działaniu przeciwzapalnym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym.

 

Nic dziwnego, że mniszek lekarski znalazł świetne zastosowanie przy awitaminozach. Warto zbadać sobie poziom witamin i minerałów w naszym organiźmie. Ja skorzystałam z badania włosa które bardzo dużo pokazuje jeśli chodzi o stan odżywienia naszego organizmu. Więcej informacji o badaniu znajdziesz tutaj:

https://gbb-store.co.uk/pl/products/elemental-hair-analysis-1

Kwiaty są bardzo często wykorzystywane do produkcji syropów, konsystencją przypominającą miód. Z kwaiatków można uzyskać wino z dodatkiem cytryny i cukru. Jeśli chodzi o kwiaty mniszka to mają własciwości: przeciwzapalne, przeciwskurczowe, żółciopędne, moczopędne. Działają także pozytywnie przy problemach z jajnikami i miesiączkowaniu, tutaj bedą dobre napary z kwiata.

Młode liście mniszka nadają się surowe do spożycia jak i gotowane. Należy je zbierać w czasie kwitnienia. Wykorzystać można do sałatki wiosennej, która jest znana w krajach romańskich. Podobnie można wykorzystywać te liście jak rukole.Napary z liści mają właściwości przeciwgorączkowe, przeciwkaszlowe, przeciwdziałają powstawaniu kamieni dróg żółciowych. Liście mają dobroczynny wpływ na problemy ze stawami przy schorzeniach t.j. dna moczanowa

Korzeń najlepiej zbierać w okresie jesiennym, nawet październik-listopad. Po dokładnym oczyszczeniu kroimy go na paski i suszymy ( w cieniu i przewiewie lyb suszarkach, tylko nie przekraczamy 30°C). Do spożycia nadaje się surowy jak i gotowane. Ma właściwości przeczyszczające. Pomaga w regeneracji uszkodzonych tkanek.Dawniej korzeń mniszka był wykorzystywany podobnie do korzeni cykorii. Korzeń mniszka wraz z korzeniem łopianu jest wykorzystywany przy produkcji znanego, tradycyjnego napoju w Wielkiej Brytani Dandelion and burdock.

Mleczko zawiera kwasy organiczne, przeciwutleniacze, związki antybakteryjne, antywirusowe, dlatego sprawdza się w problemach skórnych. Sok pomaga zwalczyć łupież, trądzik, brodawki, kurzajki.

 

Mniszek ma również zastosowanie w kosmetyce, jest dodawany do niektórych kremów do pielęgnacji skóry.

 

Przeciwwskazania lub działania nieporządane.

Mniszka nie powinno stosować się w przypadku niedrożności dróg żółciowych, ropniaka pęcherzyka żółciowego. Przy kamicy żółciowej chorzy powinni skonsultować się z lekarzem. Roślina ta nie jest również zalecany u osób chorujących na wrzody żołądka (ponieważ związki goryczowe które zawiera mniszek mogą nasilać wydzielanie soków żołądkowych i nasilać dolegliwości). Jeśli chodzi o zastosowanie syropu z mniszka, ze względu na dużą zawartość cukru nie zaleca się stosowania go u osób chorujących na cukrzycę. Przy nalewkach oczywistym jest, że osoby które nie mogą spożywać alkoholu, powinny zastosować preparaty z mniszka pod inną postacią, bezalkoholową.

 

CO MOŻNA ZROBIĆ Z MNISZKA?

Syropy (są bardzo pomocne przy infekcjach górnych dróg oddechowych, kiedy mamy kaszel, ból gardła lub profilaktycznie podbudowując naszą odporność), herbatki, napary, nalewki, winka.

W internecie znajdziemy sporo przepisów, lub może macie przekazywane z pokolenia na pokolenie – takie przepisy cenie sobie najbardziej😊. Jeśli masz ochotę podzielić się z nami swoim przepisem, zapraszam do wpisania w komentarzu 😊.

W niektórych przepisach jest napisane, żeby oczyścić kwiat. Zanim przystąpimy do oczyszczania kwiatów, warto wspomnieć, żeby nie myć ich pod bieżącą wodą, ponieważ stracimy aromatyczny i wartościowy pyłek. Więc jeśli przepis nie wymaga czyszczenia, ja bym zrezygnowała. To tylko moja opinia. Po ścięciu kwiatów oczyszczamy je z zielonych resztek łodyg, jeśli zostawimy resztki łodyg to one nadadzą lekko goryczkawy smak np. podczas przyrządzania syropku, natomiast zielone części kielicha u podstawy kwiatu mogą pozostać. Pamiętajmy jednak, że im starszy kwiat, tym bardziej może pozostać goryczkowanty posmak. Kwiatki rozkładamy np. na papierowych białych ręcznikach, wtedy mają szansę uciec owady, które jeszcze sobie w nich były. Zostawiamy tak na około 2-3 godzinki, na słońcu.

 

Przykładowe przepisy jakie znalazłam:

Napar: 50g korzeni i liści, kwiatu lub samego korzenia, wsypać do 1 litra wody. Gotować 2 minuty. Parzyc 10 minut pod przykryciem, przecedzić. Popijać ½ szklanki dziennie na 30 minut przed posiłkami.

Napar z korzeni i liści. Stosować  przy chorobach dróg żółciowych, wątroby, dróg moczowych,  niestrawności, zaparciach nawykowych, miażdżycy, trądziku,  wysypkach skórnych, złej przemianie materii.

Napar z kwiatu. Stosować  przy zaburzeniach miesiączkowania, skąpych krwawieniach,  niedomodze jajników, zapaleniu przydatków.

Napar z korzenia. Stosować  przy schorzeniach wątroby, kamienicy żółciowej, krwawieniach wewnętrznych, chorobach nowotworowych.

Nalewka alkoholowa: na soku z mniszka lub syropie*, stosować przy chorobach dróg żółciowych, niestrawności 15-20 kropli na wodę, 2-3 razy dziennie przy posiłkach.*sok z mniszka lekarskiego (succus taraxaci – jest w aptekach) lub wyciśnięty z oczyszczonych korzeni mniszka lekarskiego lub syrop: około 250 koszyczków kwiatowych zalać 1 litrem wody i gotować przez 5 minut. Odstawić na godzinę, po czym odcedzić odwar. Odwar gotować na lekkim ogniu przez 3-5 godzin, mieszając i nie doprowadzając do wrzenia. Dodać 1 kg cukru i sok wyciśnięty z cytryny i dokładnie wymieszać.

Wino na kwiatach mniszka: 250 g kwiatu, 1 kg cukru, 2 litry wody, 5 dag drożdży winnych nastawić w ciemnym miejscu na kilka tygodni, zlać wino do butelek i przechowywać w ciemnym miejscu. Stosować dwa razy dziennie malutki kieliszek na dolegliwości trawienne i kobiece.

Sałatki, syropy, napoje, zupy: sposoby przyrządzania według przepisów lub uznania.

Zachęcam do obejrzenia filmiku kiedy to ja zbierałam te żółte kwiatki, oraz co dalej z nimi robiłam, zapraszam do mojego kanału YouTube.
🎥 MÓJ KANAŁ YOUTUBE

Źródła zewnętrzne:
https://www.akademiadietetyki.pl/dietetyka/mniszek-lekarski-wlasciwosci-zdrowotne-i-zastosowanie/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mlecz_polny
https://pl.wikipedia.org/wiki/Mniszek_pospolityhttps://www.rynek-rolny.pl/artykul/trujacy-dla-bydla-mlecz-polny-nie-pomylmy-go-z-mniszkiem-lekarskim.htmlhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Dandelion_and_burdock
https://www.terrarium.com.pl/29699-czy-mlecz-jest-trujacy/