Kolagen, chyba większość słyszała o tym, że jest ważny dla skóry, włosów i paznokci.
Natomiast z kolagenu jest zbudowana każda tkanka łączna. Nie tylko stawy potrzebują kolagenu do prawidłowego funkcjonowania, kolagenu potrzebuje cały nasz organizm. Opiszę po kolei w tym artykule rodzaje kolagenu oraz gdzie możemy go pozyskać. Zapraszam do lektury. 😊 Obecność kolagenu można zauważyć w: skórze, ścięgnach, chrząstkach, zębach, kościach, mięśniach, ścianach naczyń krwionośnych, jądrze miażdzystym (znajduje się w krążku międzykręgowym w tzw. „dysku”, o tym na pewno słyszeliście), a nawet i w rogówce oka, gdyż kolagen stanowi ok. 33% białek organizmu ludzkiego.
Kolagen do 25r.ż wytwarza się w ilościach prawidłowych (czyli tyle samo produkujemy, co tracimy). Natomiast, później wytwarzamy tej substancji co raz mniej (ok. 1% rocznie tracimy kolagen, pod wzg. ilościowym jak i jakościowym, wiązania kolagenowe robią się słabsze). Od 30 r.ż. tracimy więcej kolagenu niż produkujemy. Wtedy stawy oraz ścięgna mogą zacząć ulegać procesom degradacji, czemu towarzyszą często nieprzyjemne objawy bólowe. Kolagen zawarty w skórze zapewnia jej prawidłową elastyczność. Wraz z upływem lat jest go coraz mniej, co uwidacznia się pod postacią zmarszczek oraz mniejszej elastyczności skóry. Dodatkowo po okresie menopauzy, gdy w ciele kobiety następują znaczne zmiany hormonalne, zawartość kolagenu w skórze zmniejsza się średnio o 30%.
Na mniejszą ilość kolagenu ma wpływ nasz styl życia, dieta (bogata w cukier), mała aktywność fizyczna (jesteśmy zabiegani, przemęczeni i mamy brak ochoty na ćwiczenia, p.s. ćwiczenia wzbudzają w nas dodatkowe pokłady energi 💪). Do tego część z Was pracuje ciężko fizycznie, co ma wpływ na większe „zużywanie się” stawów. Nie wspominając o takich czynnikach jak używki czy STRES (przewlekły stres wytwarza nadmiar kortyzolu co sprzyja rozpadowi kolagenu, hm… to może dlatego ludzie co mają dużo stresu w życiu mają to „uwidocznione” na tawrzy), oraz nadmierna ekspozycja na słońce.
Biorąc pod uwagę wygląd estetyczny naszej skóry, paznokci 💅 i włosów 💇♀️(może mieć spory wpływ na nasze samopoczucie psychiczne), niedobory kolagenu mogą skutkować w uszkodzeniach tkanki łącznej, czyli zmarszczki, rozstępy, cellulit, wysuszenia, utrata elastyczności i sprężystości. Mogą pojawić się także rozszerzone naczynka, nadmierne rumieńce, zaczerwienienia, zmiany starcze, wszelkiego rodzaju zmiany pigmentowe (piegi, przebarwienia, plamy). Gorszy jest także stan włosów, paznokci i skóry szyi. Obserwuje się osłabienie i łamliwość włosów, a nawet ich wypadanie lub przedwczesne łysienie.
Kolejnym efektem braku kolagenu, na który ja najbardziej zwracam uwagę w mojej pracy jako fizjoterapeuta, jest pogorszenie się sprawności naszego narządu ruchu. Objawiać się to może uczuciem skostniałych / sztywnych nóg, stawów, mięśni, powodujących ból podczas ruchu, może to mieć związek z utratą kolagenu. Gdy tracimy kolagen, nasze ścięgna i więzadła zaczynają się poruszać z mniejszą łatwością, co prowadzi do sztywności, obrzęku stawów i ograniczenia mobilności całego ciała. Dzięki żelowej, gładkiej strukturze, która pokrywa i utrzymuje nasze kości razem, kolagen pozwala nam poruszać się bez bólu. Niedawne badania wykazały, że kolagen jest skutecznym lekiem w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów i innych dolegliwości układu ruchowego. Naukowcy z Harvard’s Beth Israel Deaconess Medical Center w Bostonie odkryli, że suplementacja kolagenu typu II pomogła pacjentom cierpiącym na RZS (reumatoidalne zapalenie stawów). Dzięki niemu znaleźli oni ukojenie od bolesnych objawów, poprzez zmniejszenie obrzęków i tkliwości.
Inne badanie opublikowane w International Journal of Medical Sciences wykazało, że osoby cierpiące na bóle stawów z powodu zapalenia kości i stawów, leczone kolagenem typu II wykazują znaczące polepszenie w codziennych czynnościach, takich jak wchodzenie po schodach, spokojny sen oraz ogólna poprawa jakości życia.
Zawarte w kolagenie aminokwasy.
Prolina– stanowi prawie 15% kolagenu. Prolina i glicyna odgrywają ważną rolę w zapewnieniu płynnego funkcjonowania organizmu. Prolina pomaga chronić integralność naczyń krwionośnych, poprawiać zdrowie stawów i zapewnia różne korzyści w zakresie funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego.
Glicyna– stanowi ok. ⅓ białka znajdującego się w kolagenie. Chociaż pod względem wielkości jest to najmniejszy aminokwas, glicyna pełni ważne funkcje w organizmie. Glicyna pomaga w budowaniu zdrowych nici DNA. Jest to również jeden z trzech aminokwasów, które tworzą kreatynę, która promuje zdrowy wzrost mięśni i zwiększa produkcję energii podczas treningów.
Glutamina– Uważany za jeden z najważniejszych i najobfitszych aminokwasów w organizmie, jest tworzona w naszych mięśniach, a także pozyskiwana ze źródeł żywności. Badania pokazują, że glutamina wykazuje zalety w zakresie zapobiegania lękowi, napięciom, zaburzeniom snu, brakowi koncentracji, słabemu trawieniu, osłabionemu układowi odpornościowemu i niskiej energii. Zgodnie z raportem wydrukowanym w American Journal of Clinical Nutrition wykazano, że ma ona pozytywny wpływ na produkcję hormonu wzrostu, co może poprawić aspekty zdrowia psychicznego, zwiększa poczucie wewnętrznego spokoju. Wytwarzany w dużych ilościach przez glutaminę azot, pomaga również w gojeniu ran oraz zapobiega wyniszczeniu mięśni i bólom stawów.
Arginina – zwana również L-argininą, rozpada się w organizmie na tlenek azotu, który jest ważnym związkiem dla utrzymania zdrowia tętnic i serca. Wykazano również, że arginina poprawia krążenie, wspomaga wzmocnienie układu odpornościowego i ma pozytywny wpływ na męskie libido. Stanowi bardzo często suplement diety u sportowców.
NA CO JESZCZE MA WPŁYW KOLAGEN.
Pomaga w leczeniu nieszczelnego jelita.
Największą zaletą spożywania większej ilości kolagenu w tym zakresie jest fakt, że pomaga on w tworzeniu tkanki łącznej, a zatem “uszczelnia i leczy” ochronną wyściółkę przewodu żołądkowo-jelitowego. Dzisiaj już wiadomo, że wiele chorób może wynikać ze stanu zapalnego lub podrażnienia niezdrowego jelita tzw. cieknące jelito. Słabe zdrowie jelit, w tym zmiany w kulturze mikrobiologicznej i przepuszczalności jego wyściółki, powoduje przenikanie toksyn do krwioobiegu, gdzie mogą uruchomić kaskadę stanów zapalnych. Badania wykazały, że u pacjentów z chorobą zapalną jelit, stężenie kolagenu w surowicy jest istotnie zmniejszone. Ponieważ zawarte w kolagenie aminokwasy budują tkankę, która wyściela okrężnicę i przewód pokarmowy, suplementacja kolagenem może pomóc w leczeniu dolegliwości i zaburzeń żołądkowo-jelitowych, w tym zespołu nieszczelnego jelita, IBS (zespół jelita drażliwego), refluksu żołądkowego, choroby Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejącego zapalenia jelita grubego. Oprócz pomagania w leczeniu nieszczelnego jelita, kolagen pomaga również w wchłanianiu wody z treści pokarmowych.
Zwiększa metabolizm, masę mięśniową i produkcję energii.
Zwiększenie ilości kolagenu może pomóc w zwiększeniu metabolizmu, poprzez szybszą budowę beztłuszczowej masy mięśniowej i pomoc w przekształceniu niezbędnych składników odżywczych. Jednym z najważniejszych zadań aminokwasu glicyny jest pomoc w tworzeniu tkanki mięśniowej poprzez przekształcenie glukozy w energię, która bezpośrednio zasila komórki mięśniowe. W efekcie tego przywracana jest właściwa energia i witalność.
Poprawia zdrowie wątroby.
Glicyna zawarta w kolagenie pomaga zminimalizować uszkodzenia, które odczuwa wątroba, gdy absorbuje obce substancje, toksyny lub alkohol, które mogą ją uszkadzać. Badania wykazały, że glicynę można stosować w celu zmniejszenia uszkodzenia wątroby wywołanego alkoholem i innych postaci ostrego lub przewlekłego uszkodzenia wątroby. Stanowić może idealne uzupełnienie dla innych terapii wątroby np. z wykorzystaniem pochodzącej z ostropestu plamistego sylimaryny.
Chroni zdrowie układu sercowo-naczyniowego.
Prolina to kolejny aminokwas kolagenu, który pomaga ścianom tętnic uwalniać nagromadzenie tłuszczu w krwiobiegu, istotnie zmniejszając jego ilość, co może zapobiegać miażdżycy, czyli stwardnienia tętnic, ponieważ pomaga uniknąć niebezpiecznego gromadzenia się płytki. Arginina (należąca do kolagenu) pomaga w produkcji tlenku azotu, co pozwala na lepsze rozszerzenie naczyń krwionośnych. W efekcie tego następuje poszerzenie tętnic i rozluźnienie komórek mięśniowych i naczyń krwionośnych, co wpływa na lepszą cyrkulację krwi.🩸
Dodatkowo badania pokazują, że arginina zwiększa zdolność organizmu do wytwarzania białka z innych aminokwasów, co jest ważne dla naprawy tkanki mięśniowej, gojenia się ran, zwiększenia metabolizmu oraz wspomagania prawidłowego wzrostu i rozwoju. Glutamina pomaga również utrzymać odpowiednią energię, ułatwiając syntezę wielu związków w organizmie. Ten wyjątkowy aminokwas stanowi prawdziwe “paliwo” dla naszych komórek. Kolejno obecna w kolagenie glicyna odgrywa także ważną rolę w najważniejszych funkcjach układu pokarmowego i ośrodkowego układu nerwowego, które w istotnym zakresie decydują o utrzymaniu zdrowego i młodzieńczego ciała. Wydaje się, że glicyna pomaga spowolnić efekty starzenia się poprzez polepszenie wykorzystania przez organizm antyoksydantów, a także jest wykorzystywana w procesie konstruowania zdrowych komórek z DNA 🧬 i RNA. Prolina jest także potrzebna do naprawy tkanek w obrębie stawów i tętnic, a także pomaga kontrolować prawidłowe ciśnienie krwi. Jako składnik znajdującego się w stawach kolagenu, buforuje nasz organizm przed działaniem wibracji lub wstrząsów i pomaga utrzymać niszczejącą wraz z wiekiem cenną chrząstkę.To wszystko są aminokwasy kolagenu.
Inne objawy niedoboru kolagenu i zaburzeń jego regeneracji to:
– sztywność i bóle okołostawowe
– zmiany zwyrodnieniowe stawów
– mimowolne krwawienia🩸
– bóle mięśniowe
– złamania o podstawie patologicznej
– stany depresyjne
– niedokrwistość typu hemolitycznego
– ogólnoustrojowe osłabienie,
– problemy z dziąsłami, paradontoza i wypadanie zębów🦷
Typy kolagenu i ich główne właściwości:
Występuje 29 typów kolagenu. W budowie kolagenu charakterystyczne jest ułożenie łańcuchów białkowych w potrójną spiralę, tzw. superhelisę. Nieodłącznym elementem strukturalnym tego białka jest woda. Odpowiada ona za stabilizację struktury oraz determinuje aktywność biologiczną białka.
Typ 1 – Jest to zdecydowanie najobfitszy i prawie uważany za najsilniejszy typ kolagenu występujący w ludzkim organizmie, które tworzą poszczególne części ciała, w tym ścięgna, więzadła, narządy i skórę właściwą. Kolagen typu 1 pomaga również w tworzeniu kości i można go znaleźć w przewodzie pokarmowym. Jest bardzo ważny dla prawidłowego gojenia się ran, nadawania skórze sprężystości i elastyczności oraz utrzymania spójności strukturalnej tkanek.
Typ 2 – Pomaga przede wszystkim w budowie chrząstki, która znajduje się w tkance łącznej. Zdrowie naszych stawów opiera się na chrząstce stworzonej z kolagenu typu 2, dlatego jest on korzystny dla zapobiegania bólowi i stanom zapalnym stawów.
Typ 3 – Kolagen ten składa się z włókien siatkowych i głównego składnika macierzy zewnątrzkomórkowej, która tworzy nasze narządy i skórę. Zwykle występuje w przypadku obecności kolagenu typu 1 i pomaga nadać elastyczności i jędrności. Tworzy również naczynia krwionośne i tkankę serca. Z tych powodów niedobór kolagenu typu 3 wiąże się z większym ryzykiem zerwanych naczyń krwionośnych, a nawet przedwczesną śmiercią.
Typ 4 – Kolagen typu 4 odpowiada za ważne zadanie tworzenia blaszki podstawowej, która znajduje się w komórkach śródbłonka. Tworzą one tkanki otaczające narządy, mięśnie i tłuszcz. Podstawowa blaszka jest potrzebna do różnych funkcji nerwów i naczyń krwionośnych. Wyznacza ona strukturę większości naszych narządów trawiennych i powierzchni oddechowych. Podstawową blaszkę można znaleźć w przestrzeniach między górną warstwą skóry lub tkanki, a jej najgłębszą warstwą. Stanowią one cienką warstwę żelopodobnego płynu, który zapewnia poduszkę – wyściółkę dla tkanki znajdującej się nad nią.
Typ 5 – Ten rodzaj kolagenu jest potrzebny, aby pokrywać powierzchnię komórek, a także pasma włosów i tkanki znajdujące się w kobiecym łożysku – organ, który podczas ciąży rozwija się w macicy, dostarcza tlen i składniki odżywcze rosnącemu dziecku oraz usuwa różnego rodzaju odpady metaboliczne.
Typ 10 – Pomaga przy tworzeniu nowych kości oraz chrząstki stawowej.
Bierze udział w procesie kostnienia endochondralnego, dzięki której powstaje tkanka kostna u ssaków. Stwierdzono, że jest on korzystny przy gojeniu złamań kości i naprawie stawów maziowych.
Skoro już wiemy, że kolagen jest ważny w naszym organizmie to skąd go pozyskiwać ?
Kiedyś kuchnia była bardziej “sprzyjająca” dostarczaniu kolagenu do organizmu. Dzisiejszy pośpiech wyeliminował wiele korzystnych rzeczy dla nas. „Starodawna i niemodna” kuchnia była bardziej bogata w kolagen. Możliwe, że pamiętacie kiedy babcie lub rodzice gotowali zupy na kościach, golonkach, kurzych łapkach itd. Im dłużej taki wywar gotujemy tym więcej kolagenu w zupce. Do tego różnego rodzaju galaretki. Kolagen można spotkać w żelatynie znajdującej się np. w galaretkach czy salcesonie.
⚠ Samo przyjmowanie kolagenu może nie wystarczyć, ponieważ ważne jest też stosowanie w diecie produktów oraz składników biorących udział w produkcji kolagenu, zawierające między innymi witaminę A, C i E, żelazo, miedź, krzem, mangan, prolina, produkty bogate w antocyjanidyny, np. takie jak jagody, wiśnie 🍒 i jeżyny. Z czego najważniejsza jest witamina C i …. aktywność fizyczna. 😃 Witamina C nie tylko przyczynia się do biosyntezy kolagenu, ale bierze także aktywny udział w procesie metabolizmu kolagenu.
💡 Dodam, że nasz organizm potrzebuje ponad 80 składników mineralnych do prawidłowego funkcjonowania. Niedobory lub nadmiary powodują różne dolegliwości lub nawet stany chorobowe. Do sprawdzenia odpowiedniej ilości naszych minerałów w organizmie może posłużyć badanie – APW, analiza pierwiastkowa włosa. Tutaj w filmiku opowiadam co mi dało takie badanie.
Link do filmu: https://www.youtube.com/watch?v=p9wh7kgjWys&t=1s
Rodzaje kolagenu ze względu na źródła pochodzenia.
Istnieją różne źródła dietetyczne kolagenu, które w istocie stanowią produkty odzwierzęce. Poniżej są wypisane jakie mają właściwości i czym się wyróżniają.
Kolagen bydlęcy – wołowina. Kolagen bydlęcy pochodzi od krów, w szczególności z ich skóry, kości i mięśni. Stanowi głównie typ 1 i 3, co jest bardzo korzystne, ponieważ są to najliczniejsze typy obecne również w ludzkim ciele. Zapewnia on bogatą podaż glicyny i proliny, a zatem jest bardzo przydatny do produkcji kreatyny, budowy mięśni, a także pomaga organizmowi odbudować własny kolagen.
🐔Kolagen z kurczaka. Najobficiej występującym w tkankach kurcząt kolagenem jest typ 2, który najlepiej nadaje się do budowy chrząstki. Jest on bardzo korzystny dla utrzymania zdrowia stawów, zwłaszcza, że źródło to zapewnia również siarczan chondroityny i siarczan glukozaminy, które mają działanie przeciwstarzeniowe. Większość suplementów zawierających kolagen zazwyczaj korzysta z białek kurczaka.
🐟Kolagen rybny. Kolagen pochodzący z ryb jest względnie łatwo wchłaniany i dostarcza głównie typu 1, z aminokwasami glicyny, proliny i hydroksyproliny. Ponieważ typ 1 kolagenu można znaleźć w całym organizmie, spożywanie większej ilości kolagenu rybnego zapewnia korzyści dla stawów, skóry, ważnych narządów, naczyń krwionośnych, układu trawienia i kości. Hydroksyprolina jest ważnym składnikiem potrójnej helisy kolagenu, a jej niższe poziomy wiążą się z degradacją stawów, a tym samym objawami i oznakami starzenia. Hydroksyprolina jest potrzebna dla utrzymania stabilności kolagenu i powstaje przez modyfikację normalnych aminokwasów proliny po zbudowaniu łańcucha kolagenowego. Ta reakcja wymaga również obecności witaminy C, dlatego jej niedobór może powodować trudności w utrzymaniu prawidłowych poziomów kolagenu.
🥚Kolagen z błon jajecznych. Kolagen jajeczny, znajdujący się w skorupkach i białkach jaj, zawiera głównie kolagen typu 1, choć obecny jest również typ 3, 4 i 10. Zapewnia również siarczan glukozaminy, siarczan chondroityny, kwas hialuronowy i różne aminokwasy, które uczestniczą w budowaniu tkanki łącznej, gojeniu się ran, budowaniu masy mięśniowej, zmniejszaniu bólu i niwelowaniu sztywności stawów.
Kolagen a żelatyna. Większość osób mogło słyszeć o kolagenie i żelatynie w tym samym kontekście. Dzieje się tak dlatego, że żelatyna pochodzi z kolagenu – gdy kolagen ulega rozkładowi, staje się żelatyną. Proces ten można zauważyć w trakcie gotowania kostnego bulionu, podczas którego uwalniana jest żelatyna. Żelatyna była jednym z pierwszych pokarmów leczniczych, powszechnie stosowanych w medycynie w starożytnych Chinach. Uznawano wówczas, że doskonale działa u osób z alergiami pokarmowym i lub wrażliwością. Pomaga także organizmowi lepiej radzić sobie z trudnymi do strawienia posiłkami i wykazuje właściwości regeneracyjne. Jako bogate źródło żelatyny, bulion kostny może ułatwiać gojenie błony śluzowej, co oznacza poprawę wchłaniania składników odżywczych i mniejsza ryzyko wystąpienia zespołu nieszczelnych jelit. Innymi słowy, żelatyna zawiera składniki takie jak kolagen, tylko w innej formie.
💉Zastrzyki dostawowe. Jedną z uznanych metod leczniczych stosowanych w terapii zmian zwyrodnieniowych stawów są zastrzyki dostawowe z podaniem preparatów kolagenu. Zabieg taki stosuje się u pacjentów, u których nie doszło do całkowitej degradacji chrząstki stawowej, a jedynie częściowego jej uszkodzenia. Kolagen podaje się do przestrzeni stawowej, zlokalizowanej pomiędzy powierzchniami kości tworzących staw, pokrytymi chrząstką stawową. Takie warunki umożliwiają dostanie się podanej substancji do miejsca docelowego, czyli chrząstki stawowej. W celu poprawy komfortu poruszania oraz polepszenia kondycji chrząstki stawowej warto sięgnąć po preparaty zawierające kolagen bądź produkty zwiększające syntezę kolagenu w organizmie.
Najważniejsze sposoby zapewnienia sobie większej ilości kolagenu: Jednym z najlepszych sposobów zwiększania spożycia kolagenu jest gotowanie domowego bulionu z kości. Jest to zdrowy, smaczny i ekonomiczny sposób wykorzystania części zwierząt, których nie można jeść bezpośrednio. Rosół kostny jest bardzo korzystny dla organizmu, na wiele różnych sposobów. Suplementy kolagenowe, takie jak białko kolagenowe w proszku, to kolejny prosty sposób na zwiększenie spożycia tego składnika białkowego. Warto upewnić się jednak, że stosujemy proszek z karmionych trawą krów wypasanych na pastwisku, bez stosowania antybiotyków i chemikaliów. Suplementy kolagenowe można mieszać w koktajlach, zupach lub nawet w wypiekach, w celu zapewnienia sobie większych korzyści odżywczych z ulubionych potraw.
Kolagen jako białko ulega trawieniu w przewodzie pokarmowym i jest wchłaniany w około 10-20% po strawieniu i rozłożeniu na mniejsze cząsteczki. W związku z tym substancja nie dostaje się do organizmu z przewodu pokarmowego w formie kompletnego kolagenu, a jedynie w formie prostych „podjednostek”. Przyjmuje się, że doustne stosowanie preparatów zawierających kolagen może powodować jego zwiększoną syntezę. Regularne przyjmowanie środków z kolagenem może poprawić jakość chrząstki stawowej oraz kondycji skóry, ale jedynie wskutek zwiększenia syntezy w organizmie, a nie wbudowania w te tkanki przyjętych doustnie suplementów. Aby zaobserwować poprawę, należy przyjmować preparat przed dłuższy czas.
💡 Pamietajcie jednak, ze nadmierne stosowanie w diecie pochodnych żelatyny oraz dużo mięsa może zakwasić organizm (zakwaszenie organizmu prowadzi zaś do innego rodzaju chorób). Warto zacząć się suplementować kolagenem, skutkiem „ubocznym” będzie ładniejsza skóra, paznokcie, włosy i przede wszystkim lepsza sprawność fizyczna. Mniejszy ból spowodowany zurzywaniem się naszego ciała. Oczywiście nie oczekujcie efektu WOW po tygodniowej suplementacji. Latami pracujemy na nasze „ubytki” kolagenowe. Z literatury doczytałam, że warto siegnąć po kolagen rybi (oczywiscie sprawdzone źródła), on jest najbardziej przyswajalny dla naszego ciała.
💚Pozwolę sobie wtrącić historię jednej pani, która miała chore dziecko. Ponad 20 lat temu urodziła dziecko, które ma rzadką chorobę zespołu Lowe'a , wada genetyczna. Lekarze nie dawali temu chłopcu wielu lat na przeżycie. Żyje po dziś dzień dzięki swojej mamie, która poświeciła całe swoje życie dla syna. Między innymi ma patologiczną łamliwość kości. Naprawdę dużo nie było potrzeba, żeby Jarek złamał rączkę czy nóżkę, lekkie pukniecie, uderzenie o coś, a nawet i nie, powodowało złamania. Mama Jarka, zadbała w ten sposób o jego kości, że codziennie gotowała takie wywary, codziennie dostawał galaretki. Wiem o tym bo była to osoba zaprzyjaźniona rodzinie. 💚
Jarek 💚 https://dzieciom.pl/podopieczni/10931
Na zakończenie dodam, że jest wiele środków pielęgnacyjnych z kolagenem, takich jak kremy. Jednak zawarte w nich cząsteczki są zazwyczaj zbyt duże, aby skóra mogła je wchłonąć. Poprzez spożycie bulionu z kości i zastosowanie suplementów można skuteczniej dostarczyć kolagen od wewnątrz, a przy tym sporo zaoszczędzić. Pamietajcie, że to co jemy uwidacznia się na zewnątrz.
Jest wiele badań które udowodniły, że regularna suplementacja kolagenem zmniejsza dolegliwości bólowe ze strony stawów, zmniejsza uczucie sztywności w stawach. Dodatkowo udowodniono u sportowców którzy regularnie biora kolagen że zmniejszyła się dolegliwosc bólowa związana z mikrourazami.
👇Możesz kupić Kolagen tutaj:
👉 Collagen MSM Plus
👉 Pure Collagen Typu 1 i 3 w Proszku
👉 Collagen Typu 1 i 3 z Witaminą C
Źródła:
🔰J.Gawęcki,L.Hryniewiecki"Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu.",2008
🔰M.T.Murry Encyklopedia of Nutritional Suplements,Prima Publishing,1996
🔰V.L.Davidson,D.B.Sittman Biochemia. Elsevier Urban & Partner,2002
🔰W.Sylwanowicz,A.Michajlik,W.Ramotowski"Anatomia i fizjologia człowieka"
🔰M.Banach,K.Pietrucha, Typy i struktura białka kolagenowego, „Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej. Chemia Spożywcza i Biotechnologia” 2009
🔰A.Noguchi,D.Djerassi, Amino acids and peptides: building blocks for skin protein, Andrews W., Nutritional Cosmetics. Beauty from within, Oxford 2009,.
🔰Wybór W., Zaborski M., Budowa i właściwości kolagenu oraz żelatyny, „Polimery” 2000,
🔰D.Zelaszczyk,A.Waszkielewicz,H. Marona, Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, „Estetologia Medyczna i Kosmetologia” 2012
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23949208/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27852613/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30386805/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26353786/
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kolagen